τα ειδη του αετου

δειτε την περιγραφη
Αετός
Από την Live-Pedia.gr
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
Ο αετός είναι αρπακτικό πτηνό και ανήκει στην οικογένεια των γερακιών, που έχει 12 συνολικά είδη. Οι αετοί είναι μεγάλα και δυνατά πουλιά που το άνοιγμα των φτερών τους φτάνει τα 2,5 μέτρα περίπου και ζυγίζουν μέχρι 6 κιλά. Όλα τα είδη των αετών φημίζονται για την καλή τους όραση. Πραγματικά το μάτι του αετού είναι κάπως διαφορετικά φτιαγμένο από το μάτι των άλλων πουλιών. Έτσι, ενώ με το μεγαλύτερο μέρος του ματιού του βλέπει μία μεγάλη έκταση, όπως περίπου και οι άνθρωποι όταν κοιτάζουν από ψηλά ή από αεροπλάνο, με ένα μικρότερο μέρος του ματιού του ο αετός βλέπει ένα μικρό κομμάτι της γης, αλλά πολύ καθαρά, όπως περίπου βλέπει ο άνθρωπος με κιάλια και ακόμη καλύτερα. Γι' αυτό και δεν του ξεφεύγει ούτε η παραμικρή κίνηση που γίνεται γύρω του ή κάτω στη γη, όταν πετάει. Άλλο χαρακτηριστικό των αετών είναι το δυνατό και γαμψό ράμφος του.

Η κατασκευή του ράμφους είναι τέτοια, ώστε να του επιτρέπει να ξεσχίζει τις σάρκες των ζώων που πιάνει και τρέφεται. Επίσης ο αετός έχει δυνατά πόδια, για να μπορεί να κρατάει τη λεία του και να μην του φεύγει. Σ' αυτό τον βοηθούν και τα πολύ γερά δάχτυλά του, που καταλήγουν σε δυνατά και γυριστά, όπως το αγκίστρι, νύχια. Γι' αυτό αν πιάσει κάτι με τα πόδια του ο αετός, δύσκολα μπορεί να του ξεφύγει. Στα πόδια του έχει 4 δάχτυλα, 3 μπροστά και ένα πίσω. Η κατασκευή και η κατεύθυνση των δαχτύλων του είναι τέτοια που δεν του επιτρέπουν να πιάνεται πάνω σε κλαδιά, όπως τα άλλα πουλιά. Γι' αυτό ο αετός κυριολεκτικά πατάει πάνω σε βράχους ή πέτρες ή σε κορμούς δέντρων.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό των αετών είναι ότι μπορούν να πετούν, παρ' όλο το βάρος τους, πολλές ώρες χωρίς να κουράζονται. Αν παρατηρήσει κανείς, όμως, προσεκτικά τον αετό θα δει ότι αφήνει ανοιχτά τα φτερά του πολλή ώρα, αιωρείται όπως λέμε και μόνο σε μερικές περιπτώσεις τα χτυπάει, για να πάρει δύναμη. Ο αετός, όπως φυσικά και άλλα πουλιά, ξέρει και εκμεταλλεύεται πάρα πολύ καλά τα ρεύματα του αέρα και τελικά πετάει, όπως περίπου και το ανεμοπλάνο. Με τον τρόπο αυτό μπορεί και κάνει μεγάλη οικονομία στις δυνάμεις του και δεν κουράζεται.

Συνήθως οι αετοί τρέφονται με ζωντανά ζώα, σαύρες, ποντικούς, λαγούς, χελώνες, μικρά αρνιά και κατσίκια, αλεπούδες, μικρούς λύκους κλπ. Πολλές φορές είναι δυνατό να επιτεθεί και εναντίον του ανθρώπου, ιδιαίτερα όταν βρίσκεται σε άμυνα ή προσπαθεί να σώσει από τον άνθρωπο που πλησίασε στη φωλιά του τα μικρά του. Τα τραύματα που προκαλεί ο αετός είναι πραγματικά φοβερά, αφού τόσο το ράμφος του, όσο και τα νύχια του είναι πάρα πολύ κοφτερά.

Υπάρχει ένα είδος αετού που ζει στην Αμερική που τρέφεται με ψάρια και ονομάζεται Αλιαετός ο λευκοκέφαλος. Ο αετός αυτός είναι θαυμάσιος βουτηχτής. Εκτός όμως από ψάρια, ο αετός αυτός κυνηγάει και υδρόβια πουλιά, όπως αγριόπαπιες, μικρούς κύκνους κλπ.

Μερικά είδη αετού πολλές φορές τρέφονται και με ψόφια ζώα. Οι αετοί ζουν πάντα σε ζευγάρι και χτίζουν τη φωλιά τους σε ψηλά και απρόσιτα βουνά. Το θηλυκό, μια φορά το χρόνο και αυτό την άνοιξη, γεννάει 1 - 3 αυγά που τα κλωσάει 40- 55 περίπου ημέρες, ανάλογα με το είδος του αετού. Όταν τα μικρά βγουν από το αυγό, είναι χωρίς φτερά. Τόσο η μητέρα όσο και ο πατέρας τα ανατρέφουν με μεγάλη επιμέλεια μέχρι που να μεγαλώσουν και να γίνουν ικανά να ζήσουν μόνα τους.

Οι αετοί κυνηγούν τη λεία τους με δύο τρόπους. Την παρακολουθούν από ψηλά, αιωρούμενοι για πολύ πάνω από αυτή και ξαφνικά κλείνουν τα φτερά και ορμούν προς τα κάτω και την αρπάζουν.

Αξιοθαύμαστο είναι το πώς καταφέρνουν, λίγα μόλις εκατοστά πάνω από τη γη, να αλλάξουν την κλίση και την πορεία της πτώσης τους, έτσι ώστε να ακουμπήσουν τη λεία τους μόνο τα νύχια τους, ενώ, συγχρόνως, ανοίγουν τα φτερά και ξανασηκώνονται χωρίς πολλές φορές να καθίσουν στη γη ούτε στο ελάχιστο. Αντίθετα, ο κιρκαετός, ο αετός ο νάνος και ο αετός ο χρυσαετός κυνηγούν τη λεία τους και την αρπάζουν, δεν κάνουν δηλ. κάθετη εφόρμηση, όπως τα άλλα είδη των αετών.

Πολλά από τα είδη των αετών είναι ωφέλιμα για τη γεωργία κυρίως, γιατί καταστρέφουν τα διάφορα μικρά ζώα, όπως τα διάφορα είδη των ποντικών και προστατεύουν με τον τρόπο αυτό τη γεωργική παραγωγή.

Αετούς θα συναντήσουμε στις τέσσερις ηπείρους: την Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και την Αμερική, Βόρεια και Νότια.

Στην Ελλάδα συναντά κανείς αετούς στα ψηλά βουνά: στον Όλυμπο, τον Παρνασσό, την Οίτη, τον Τυμφρηστό. Στη νότια Ευρώπη, στη βόρεια Αφρική και στη δυτική Ασία, δηλ. στις περιοχές γύρω από τη Μεσόγειο ζει ο αετός ο χελωνιάρης ή αλλιώς ο μέλας (μαύρος) ή και αυτοκρατορικός.

Στην Ελλάδα το είδος αυτό των αετών συναντιέται κυρίως στον Παρνασσό. Έχει χρώμα καφέ σκούρο με μια μεγάλη άσπρη βούλα κοντά στην ουρά και με δύο ακόμη βούλες κοντά στο στήθος, στο σημείο, περίπου που αρχίζουν τα φτερά. Μερικοί ισχυρίζονται και φαίνεται ότι είναι αλήθεια, ότι το όνομα χελωνιάρης το πήρε, γιατί κυνηγάει με εντελώς ιδιόρρυθμο τρόπο τις χελώνες. Όταν πιάσει με τα νύχια του μια χελώνα, τη σηκώνει ψηλά και την αφήνει να πέσει πάνω σε βράχους. Έτσι σπάει το καύκαλό της και είναι δυνατό έπειτα να τη φάει.

Στις βόρειες περιοχές της Ευρώπης, της Ασίας και της Αμερικής ζει ο βασιλικός αετός ή αλλιώς αετός ο χρυσαετός. Πολλές φορές είναι δυνατό να τον συναντήσουμε ακόμη και στη βόρεια Αφρική. Το άνοιγμα των φτερών του φτάνει τα 2 περίπου μέτρα και θεωρείται σαν ένας από τους μεγαλύτερους. Το είδος του αετού αυτού τρέφεται κυρίως με μικρά θηλαστικά, πουλιά, ερπετά κλπ. Εκτός όμως αυτού κυνηγάει και κοτόπουλα, αρνιά, κατσίκια, και αποτελεί πολλές φορές μάστιγα για τους γεωργούς. Έτσι, ενώ είναι ωφέλιμος γιατί κυνηγάει τους ποντικούς στα χωράφια, συγχρόνως κάνει και μεγάλες ζημιές, γι' αυτό και δεν ανήκει στην κατηγορία των ωφέλιμων. Ο αετός αυτός χτίζει τη φωλιά του σε κουφάλες δένδρων ή σε σχισμές βράχων. Το θηλυκό γεννάει 1 - 2 αυγά.

Τα μικρά αετόπουλα είναι δυνατό, όταν αιχμαλωτιστούν, να εκπαιδευτούν και να γίνουν άριστοι κυνηγοί. Συνήθως τους αετούς αυτούς εκπαιδεύουν στην κεντρική Ασία και τους χρησιμοποιούν στο κυνήγι της αλεπούς, του λαγού και του λύκου, όπου και θεωρούνται ασυναγώνιστοι.

Στην Αμερική, στις όχθες του ποταμού Μισισιπή, ζει ο Αλιαετός ο λευκοκέφαλος, για τον οποίον μιλήσαμε παραπάνω. Στη νοτιοανατολική Ευρώπη και στην κεντρική Ασία ζει ένα άλλο είδος αετού, ο αετός ο φωνακλάς (κραυγαλέος) ή κράχτης που έχει δύο μεγέθη. Ο μεγάλος, που έχει μήκος περίπου 70 εκατοστά και ο μικρός που έχει μήκος 60 εκατοστά. Οι αετοί αυτοί γεννούν 2 αυγά και θεωρούνται πολύ ωφέλιμοι, γιατί τρέφονται, κυρίως, με ποντίκια και διάφορα άλλα ερπετά, ώστε προστατεύουν τη γεωργική παραγωγή.

Στις ακτές της βόρειας Αμερικής και της δυτικής Ασίας ζει ένα άλλο είδος αετού, ο θαλασσινός αετός (Αετός ο λευκόουρος). Χαρακτηριστικό γνώρισμα του αετού αυτού είναι η άσπρη ουρά του. Τρέφεται σχεδόν αποκλειστικά και μόνο με ψάρια και είναι άριστος βουτηχτής. Ο αετός αυτός είναι μεγαλύτερος και από το βασιλικό αετό. Ο αετός ο χελιάκα ζει στην Ευρώπη και την Ασία, αλλά είναι αποδημητικός, δηλ. το χειμώνα κατεβαίνει στα νότια και ζεστά μέρη. Συνήθως διαχειμάζει στη βόρεια Αφρική και τη νότια και μέση Ασία. Σαν τόπους κατοικίας ο αετός αυτός προτιμά τα πυκνά δάση που συνορεύουν όμως με ανοιχτές εκτάσεις, για να μπορεί να κυνηγά ελεύθερα. Από την κατηγορία των αετών είναι ίσως εκείνος που μπορεί να ανέβει πιο ψηλά από όλους (φτάνει και μέχρι τα 2.000 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας). Το άνοιγμα των φτερών του φτάνει τα 2 περίπου μέτρα. Τρέφεται κυρίως με τρωκτικά και ερπετά και θεωρείται πολύ ωφέλιμος, γιατί προστατεύει τη γεωργική παραγωγή.

Ο αετός είναι πραγματικά μεγαλοπρεπής, όταν πετάει, γι' αυτό και δίκαια έχει πάρει του τίτλο του βασιλιά των πουλιών. Σήμερα όπως και τόσα άλλα είδη ζώων πάνω στη γη, έτσι και ο αετός κινδυνεύει να καταστραφεί από την εξάπλωση του πολιτισμού.

Τώρα όλο και λιγότερες εκτάσεις μένουν πια ελεύθερες, για να μπορεί να κυνηγήσει. Χρόνο με το χρόνο οι αετοί όλο και λιγοστεύουν. Πολλά κράτη έχουν πάρει ήδη ειδικά μέτρα που προστατεύουν τους αετούς και απαγορεύουν αυστηρά το κυνήγι. Τέτοια μέτρα πρέπει να παρθούν και στην Ελλάδα πριν είναι αργά, πριν χάσουν τα βουνά μας ένα από τα πιο ωραία στολίδια τους.

Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τον αετό σαν σύμβολο του Δία και τον τιμούσαν. Είναι γνωστό το χάλκινο άγαλμα του Αετού, που βρέθηκε το 1967 στις ανασκαφές του ιερού της Δωδώνης. Αργότερα οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν τον αετό σαν στρατιωτικό έμβλημα, ενώ οι Βυζαντινοί χρησιμοποιούσαν σαν έμβλημα το δικέφαλο αετό, που ίσως ήταν οικογενειακό έμβλημα των Παλαιολόγων.

Σύμφωνα με μια άποψη, ο δικέφαλος αετός συμβολίζει τη βυζαντινή αυτοκρατορία που εκτεινόταν στις δύο ηπείρους: την Ευρώπη και την Ασία. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους το 1453 και μέχρι σήμερα, ο δικέφαλος αετός αποτελεί το επίσημο έμβλημα του πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης. Εκτός όμως από τους Βυζαντινούς, τους αετούς τους χρησιμοποίησαν σαν έμβλημα, σαν δείγμα αυτοκρατορικής εύνοιας και οι διάφοροι Ευρωπαίοι. Οι δούκες της Βοημίας (σημερινής Τσεχίας) και της Βαυαρίας, καθώς και οι βασιλιάδες της Ισπανίας χρησιμοποιούσαν τον αετό σαν οικόσημο, άλλοι πάλι σαν πολιτικό έμβλημα κλπ. Άλλοι αετοί.

Αετός όμως εκτός από πουλί είναι και αστερισμός στην περιοχή του ισημερινού. Το πιο λαμπρό αστέρι του αστερισμού αυτού είναι ο Αλτάιρ.

Αετός λέγεται επίσης και ένα ψάρι, ο κρανιός (που το επιστημονικό του όνομα είναι Σκίαινος αετός). Το ψάρι αυτό έχει μήκος 1 μέτρο περίπου, στη ράχη του έχει λέπια γκρίζα, ενώ στην κοιλιά έχει λέπια άσπρα. Επίσης ορισμένα είδη σαλαχιών, επειδή έχουν πολύ πλατύ σώμα, ονομάζονται αετοί της θάλασσας ή ακόμη και ποντικόψαρα. Το μήκος των ψαριών αυτών φτάνει το ένα μέτρο, το κεφάλι τους είναι χοντρό και πλατύ, η ουρά τους είναι μακριά και ευκίνητη, και το δέρμα τους λείο.

Αετός επίσης λέγεται και ο χαρταετός.


LivePedia.gr :: Η Ελληνική Ελεύθερη Εγκυκλοπαίδεια